Σίφνος: Μια Παγκόσμια Γεωλογική και πολιτιστική κληρονομιά
ΣΙΦΝΟΣ: ΜΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ
Ομιλητής: κ. Δημήτριος Κωστόπουλος, Καθηγητής, Τμήμα Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος, Εθνικό και Καποδιστριακό
Πανεπιστήμιο Αθηνών
Παρασκευή 25.5.2018, ώρα 20:00, στο Πολιτιστικό Κέντρο Σίφνου “Μαριάνθη Σίμου”
Δυο λόγια για τo θέμα της διάλεξης:
“Πριν από 173 χρόνια, το 1845, ο Γερμανός γεωλόγος Χόφρατ Χάουσμαν ανακάλυψε στη Σύρο ένα ορυκτό με ένα εντυπωσιακό μπλε χρώμα που το ονόμασε “γλαυκοφανή” (γλαυκός + φαίνεσθαι, δηλαδή φαίνεται κυανούς). Λίγο αργότερα, το ορυκτό αυτό ανακαλύφθηκε και στη Σίφνο. Από τότε, οι σχιστές πέτρες των δύο νησιών που περιείχαν γλαυκοφανή πήραν το όνομα κυανοσχιστόλιθοι. Μαζί με τους κυανοσχιστόλιθους συναντώνται και κάποια άλλα πετρώματα με ορυκτά σε βαθυκόκκινα και σμαραγδοπράσινα χρώματα που ονομάσθηκαν εκλογίτες, λόγω της διαλεχτής, εκλεκτής ομορφιάς τους. Τόσο οι κυανοσχιστόλιθοι όσο και οι εκλογίτες δημιουργήθηκαν καταμεσής ενός ωκεανού 80 εκατομμύρια χρόνια πριν, ωστόσο δεν είχαν την όψη που έχουν σήμερα. Αυτήν την ιδιαίτερη ομορφιά σε χρώματα και ορυκτά την απέκτησαν αφού ταξίδεψαν πρώτα για 100 χιλιόμετρα βαθιά μέσα στη γη, “μεταμορφώθηκαν” από τις μεγάλες θερμοκρασίες και πιέσεις που επικρατούσαν εκεί και στη συνέχεια αναδύθηκαν στην επιφάνεια.
Στις μέρες μας η Σίφνος θεωρείται μία από τις πιο αντιπροσωπευτικές αλλά και επιστημονικά μελετημένες τοποθεσίες κυανοσχιστόλιθων και εκλογιτών στον κόσμο. Παράλληλα, όμως, με τα εκπληκτικά πετρώματά της, η Σίφνος διατηρεί και πανάρχαια μεταλλεία ασημιού και χρυσού που χρονολογούνται από την 3η χιλιετία π.Χ. Τον 6ο αιώνα π.Χ. η Σίφνος ήταν το πλουσιότερο νησί των Κυκλάδων με το αφιέρωμα του περίφημου Θησαυρού των Σιφνίων να δεσπόζει στην Ιερά Οδό των Δελφών.
Οι γεωλογικές ανακαλύψεις συμβαδίζουν με τις αρχαιολογικές ανακαλύψεις για ανθρώπινη δραστηριότητα από το τέλος της 4ης χιλιετίας π.Χ. και την ίδρυση της ισχυρά οχυρωμένης ακρόπολης του Αγίου Ανδρέα τον 13ο αιώνα π.Χ. Ολόκληρο το νησί είναι ένα γεωλογικό και πολιτιστικό μουσείο που όμοιό του δύσκολα βρίσκεται. Κάθε χρόνο πανεπιστήμια από κάθε γωνιά της γης οργανώνουν γεωλογικές εκπαιδευτικές εκδρομές στη Σίφνο, ενώ τα αποτελέσματα των μελετών τους δημοσιεύονται σε σπουδαία διεθνή επιστημονικά περιοδικά.
Η Σίφνος αποτελεί μια παγκόσμια γεωλογική και πολιτιστική κληρονομιά που όλοι μας πρέπει να διατηρήσουμε και να αναδείξουμε. Αυτό μπορούμε να το κάνουμε καλύτερα αν καταλάβουμε τη σημασία που έχει για μας σήμερα γνωρίζοντας το πού και πώς δημιουργήθηκε και το ταξίδι που έκανε στο χώρο και το χρόνο.”
Διοργάνωση: Πολιτιστικός Σύλλογος Σίφνου
Με την υποστήριξη του Πολιτιστικού Κέντρου Σίφνου “Μαριάνθη Σίμου”, της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Σίφνου (ΔΗ.Κ.Ε.Σ.) και του Εξωραϊστικού Συλλόγου Φάρου